کاریزماچیست؟ چطور یک سخنران کاریزماتیک شویم؟

افراد کاریزماتیک به سادگی می‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند، روی آنها تاثیر بگذارند و الهام‌بخش باشند.

اگر چنین افرادی بتوانند از ویژگی‌های کاریزماتیک خود در کنار مهارت‌های سخنرانی و فن بیان استفاده کنند، بدون شک به یک سخنران موفق، حرفه‌ای و تاثیرگذار تبدیل می‌شوند. در این مقاله می‌خوانید که چگونه مهارت های کاریزماتیک در کنار مهارت سخنرانی می‌تواند باعث موفقیت یک سخنران شود:

تعریف کاریزما

کاریزما مجموعه‌ای از رفتارها و عادت‌هایی است که باعث می‌شود شخص در میان جمع، دارای مقبولیت و جذابیت زیادی باشد. با وجود اینکه هیچگونه تعریف مدون و مشخصی از این واژه ارائه نشده‌است، اما همه افراد این توانایی را دارند که تشخیص دهند چه کسانی کاریزما دارند و چه کسانی کاریزما ندارند.

درواقع هیچ دو نفری نمی‌توانند یک تعریف مشخص و یکسان از کاریزما ارائه دهند! داشتن کاریزما علاوه بر جلب اشتیاق مخاطب باعث بالا رفتن نفوذ کلام نیز می‌شود. افراد کاریزماتیک نفوذ کلام فوق‌العاده بالایی  دارند و اثرگذار هستند.

ویژگی‌های افراد کاریزماتیک

افراد کاریزماتیک به سادگی می‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند، روی آنها تاثیر بگذارند و الهام‌بخش باشند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود چنین افرادی، خاص، جذاب، متفاوت و اثرگذار به نظر برسند.

معمولا افراد کاریزماتیک، در ارتباط‌های اجتماعی شخصی و حرفه‌ای خود متمایز با دیگر افراد رفتار می‌کنند و می‌توانند با درگیر کردن احساسات دیگران، روی آنها تاثیر بگذارند.

به همین دلیل است که معمولا به صفت «جذابیت»، شناخته می‌شوند. همچنین افراد کاریزماتیک معمولا بیشتر از دیگران از روابط اجتماعی و بودن در جمع لذت می‌برند و راحت‌تر از سایر افراد، با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند.

مهارت های کاریزماتیک ذاتی است یا اکتسابی؟

از آنجایی که مجموعه بسیار گسترده‌ای از رفتارها، عادت‌ها و خلق‌و خوها می‌تواند شخصیت کاریزماتیک یک فرد را بسازد. بنابراین عوامل بسیار زیادی در شکل‌گیری کاریزما در افراد تاثیر دارد.

ویژگی‌های شخصیتی و ذاتی افراد نیز از این قاعده مستثنا نیستند. احتمال دارد برخی از مولفه‌های شخصیت کاریزماتیک از دوران کودکی درون برخی افراد شکل گرفته باشد، اما نه همه آنها! در واقع می‌توان گفت افرادی که از چنین مولفه‌های ذاتی برخوردار هستند، در مسیر یادگیری مهارت‌های کاریزماتیک مسیر راحت‌تری را در پیش دارند و سریع‌تر به نتیجه مطلوب می‌رسند.

اما بطور کلی؛ کاریزماتیک بودن یک مهارت است و باید مانند سایر مهارت‌های دیگر، یاد گرفته شود و سپس با تکرار و تمرین مستمر و مداوم به بخشی از سبک زندگی شخصی و حرفه‌ای افراد تبدیل شود. بطوریکه فرد پس از رسیدن به مرحله چهارم یادگیری، می‌تواند بدون برنامه‌ریزی قبلی و کاملا ناخودآگاه، مهارت‌های کاریزماتیک را در رفتارهای خود نمایش دهد.

بسیاری از افراد خصوصا رهبران و سیاستمداران دنیا برای آنکه بیشتر روی مردم تاثیر داشته باشند، این مهارت را فرا می‌گیرند، تا بتوانند از حداکثر ظرفیت کاریزمای خود بهره ببرند.

مهارت‌های کاریزماتیک چه کاربردهایی دارد؟

شاید در ابتدا به نظر برسد مهارت‌های کاریزماتیک فقط در مسائل سیاسی کاربرد دارد و صرفا سیاستمداران و رهبران بزرگ باید این مهارت‌ها را در خود تقویت کنند.

حال آنکه امروزه، کاریزما نه تنها یکی از عوامل اصلی موفقیت در سیاست و رهبری است، بلکه پای این مقوله به حوزه‌های دیگری همچون آموزش، تجارت و مدیریت نیز باز شده‌است. در چند سال اخیر بحث کاریزما وارد رشته‌های مختلفی شده و مورد بررسی قرار گرفته است:

در جامعه شناسی از کاریزما به عنوان منشاء قدرت و مشروعیت یاد می‌شود. در روانشناسی ویژگی‌های ذاتی و اکتسابی افراد کاریزماتیک و ریشه شکل‌گیری مهارت‌های کاریزماتیک مطالعه می‌شود. در مهارت‌های ارتباطی به عنوان یکی از ابزارهای تاثیرگذاری و متقاعدسازی در سخنرانی استفاده می‌شود.

علاوه بر این‌ها در حوزه‌های دیگری همچون کارآفرینی، فنون مذاکره، مدیریت و رفتار سازمانی نیز می‌توان مهارت‌های کاریزماتیک را به کار بست.

رابطه کاریزما با اعتماد به نفس و عزت نفس

کاریزما با اعتماد به نفس و عزت نفس یک رابطه کاملا دو طرفه و متقابل دارد. افراد کاریزماتیک، در اصل، احساس خود ارزشمندی زیادی دارند و بنابراین دیگران نیز این احساس آنها را به خوبی درک می‌کنند. از آن گذشته، افراد کاریزماتیک احساس ارزشمند بودن را نیز درون مخاطبان خود تقویت می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود دیگران جذب آنها شده و تاثیر بپذیرند.

اعتماد به نفس به معنی داشتن توانمندی برای انجام یک کار یا مهارت است. بنابراین اگر یک فرد، در زمینه سخنرانی به اندازه کافی آموزش دیده باشد و تمرین کرده باشد، این مهارت را به خوبی کسب کرده‌است و در زمینه سخنرانی اعتماد به نفس بالایی دارد.

کاریزما هم دقیقا همسوی با اعتماد به نفس است. افرادی که اعتماد به نفس است بالایی دارند کاریزمای خوبی دارند و افراد کاریزماتیک، اعتماد به نفس بالایی هم دارند. علاوه بر آن به مخاطبان خود اطمینان و اعتماد به نفس ‌می‌دهند و می‌توانند الهام‌بخش و موثر باشند. مطمئنا افرادی که به خودشان اعتماد و اطمینان ندارند، نمی‌توانند اعتماد دیگران را نیز جلب کنند.

مقاله  آشنایی با روش‌های افزایش اعتماد به نفس در سخنرانی را هم مطالعه کنید.

کاریزما در سخنرانی

سخنرانانی که علاوه بر استفاده از مهارت‌های سخنرانی مهارت‌های کاریزماتیک را هم در سخنرانی خود به کار می‌برند، می‌توانند معجزه کنند! ترکیب جادویی مهارت‌های فن بیان و سخنوری با ویژگی‌های کاریزماتیکی همچون همدلی، اشتیاق، مثبت نگری و اعتماد به نفس، مطمئنا یک سخنران را به هدف اصلی خود که همان جلب توجه مخاطب و اثرگذاری است، سوق می‌دهد.

کاریزما باعث می‌شود انتقال پیام سخنران به موثرترین شیوه انجام پذیرد و مخاطب دچار هیپنوتیزم کلامی شود. این روزها کاریزما یکی از ویژگی‌های اساسی و مهارت‌های اصلی در آموزش سخنرانی و فن بیان به شمار می‌رود. بسیاری از سخنرانان حرفه ای دنیا برای موفقیت بیشتر خود، مهارت های کاریزماتیک را به سایر مهارت‌های ارتباطی خود افزوده‌اند!

ویژگی های یک سخنران کاریزماتیک

فن بیان تاثیرگذار

استفاده از تکنیک های فن بیان در سخنرانی افراد کاریزماتیک باعث می‌شود نفوذ کلام آنها روی مخاطب افزایش یابد. یک سخنران کاریزماتیک با استفاده از تکنیک های فن بیان می‌تواند تاثیرگزاری صحبت‌های خود را دوچندان کند.

داشتن فن بیان به این معنی است که طی صحبت‌های خود علاوه بر آنکه به محتوای سخنان و کلام توجه می‌کند، به روش ادای عبارت‌ها نیز بسیار دقت کند. ه

مچنین از تکنیک‌هایی همچون داستان، استعاره و استهفام انکاری در صحبت‌های خود استفاده می‌کند؛ استفاده از چنین ابزارهایی علاوه بر آنکه صحبت‌های سخنران را جذاب و دلنشین می‌کند، نشان دهنده هوش وی از استفاده به جا از این صنایع است.

مقاله هشت تکنیک اساسی فن بیان را هم مطالعه کنید.

گوش دادن فعال

سخنرانی یک ارتباط دوطرفه و تعامل متقابل بین سخنران و مخاطب است. سخنران کاریزماتیک از این موضوع غافل نیست! و به همان اندازه که به کمک تکنیک‌های گوناگون فن بیان می‌تواند خوب صحبت کند، به کمک تکنیک‌های گوش دادن فعال، شنونده خوبی نیز هست.

در واقع می‌توان گفت یک فرد هرگز نمی‌تواند سخنران کاریزماتیکی شود، پیش از اینکه شنونده ماهری باشد.

مقاله چگونه از چشم و گوش خود در سخنرانی استفاده کنیم! را هم بخوانید.

درک و همدلی

سخنران کاریزماتیک به احساسات مخاطبان خود اهمیت می‌دهد و سعی می‌کند نیازها و نگرانی‌های آنها را درک کند. هنگام صحبت کردن درباره نیازها و احساس‌های طرف مقابل از واژه «ما» استفاده می‌کند و خود را صادقانه همراه و همدل نشان می‌دهد.

مقاله خودتان را بجای مخاطب بگذارید! را از دست ندهید

ریسک پذیری

سخنرانان کاریزماتیک از ریسک کردن در اجرای سخنرانی خود نمی‌ترسند. مفهوم ریسک پذیری در سخنرانی به این معنی است که تا حد امکان چیزهای جدید و حتی غیرمعمول را امتحان می‌کنند و ریتم عادی را می‌شکنند. ریسک در سخنرانی می‌تواند باعث بروز خلاقیت و جذابیت در سخنرانی شده و به جلب توجه مخاطب بسیار کمک کند.

مقاله کمال گرایی در سخنرانی را هم بخوانید

اشتیاق و هیجان

یک سخنران کاریزماتیک قرار است شور و اشتیاق مخاطبان را برانگیزد و باعث حرکت و ایجاد انگیزه در آنها شود. بنابراین بدیهی است که رفتار، گفتار و حتی زبان بدن خود سخنران نیز باید همراه با اشتیاق و هجان باشد.

البته هیجان و اشتیاق را نباید با هیجان‌زدگی و  و صدای گوش خراش یا خنده‌های بلند اشتباه گرفت! هیجان یک حالت درونی است که با در زبان بدن و رفتار سخنران نمود منطقی و طبیعی پیدا می‌کند.

زبان بدن قدرتمند

یک سخنران کاریزماتیک از تمام ظرفیت‌های ارتباطی خود برای تاثیرگذاری روی مخاطب بهره می‌برد. هر دو جنبه ارتباط کلامی و غیر کلامی در انتقال موثر پیام سخنرانی تاثیر دارند. بنابراین استفاده از زبان بدن مناسب، بخصوص ارتباط چشمی و لبخند زدن، در نشان دادن شخصیت کاریزماتیک افراد بسیار تعیین‌کننده است.

مقاله استفاده از زبان بدن در سخنرانی را هم مطالعه کنید

 خوش‌بینی و دید مثبت

سخنران کاریزماتیک همواره امیدوار و خوش‌بین است. او این دید مثبت را به مخاطبان خود نیز انتقال می‌دهد. منظور از خوش‌بینی در اینجا امیدوار بودن برای کشف یک راه‌حل و یا خروج از بحران است و به هیچ عنوان نباید ان را با ساده‌لوحی و ساده‌انگاری اشتباه گرفت.

سخنرانان کاریزماتیک از تمام ظرفیت ذهنی خود برای مقاومت در برابر مشکلات و تسلیم نشدن در مقابل احساسات منفی بهره می‌برد. مخاطبان جذب سخنرانان امیدوار و مثبت‌نگر می‌شوند تا بتوانند از این طریق راه‌حلی برای غلبه بر مشکلات خود پیدا کنند.

مقاله مدیریت بحران و اتفاق های غیر منتظره در سخنرانی را از دست ندهید!